Van | Tot | gebeurtenis |
---|
0768 | 0814 | Regeerperiode Karel de Grote; "Nederland" wordt verdeeld in gouwen (pagi) |
0777 | | Oorkonde: Karel de Grote schenkt goederen in gouw Flehite/Flethite aan Bisschopskerk Utrecht |
0777 | | In oorkonde villa Lisudina (Leusden) en Hemus (Eem) genoemd |
0777 | | "discussie" over uitleg oorkonde 777 |
0800 | | Omstreeks die tijd naam Flehite/Flethite als gouw bekend (oostelijk deel huidige provincie Utrecht) |
0810 | 1006 | Invallen door de Noormannen/Vikingen in het Frankische Rijk |
0843 | | Verdrag van Verdun; het Frankische Rijk valt uiteen; "Nederland" bij het Middenrijk onder Lotharius I |
0900 | 1428 | Macht wordt uitgeoefend door territoriale (erfelijke) leenmannen van de Duitse Keizer |
1025 | | Akte van schenking van het graafschap Drenthe door keizer Hendrik II aan de bisschop van Utrecht |
1028 | | Vroegste vermelding naam Amersfoort |
1100 | 1150 | Bisschop van Utrecht sticht een van zijn hoven op plaats Sint Joriskerk |
1122 | | Concordaat van Worms beperkt macht van Keizer bij Bisschopsbenoeming |
1132 | | Ontginningen te Hoevelaken; in 1333 komt Hoevelaken bij Gelre |
1196 | | Bisschoppelijke Hof (Curtis) voor het eerst genoemd |
1203 | | In oorkonde: curtis episcopalis (bisschoppelijk hof); hof voortgekomen uit schoutambt (bekend sinds 1132) |
1259 | | Bisdom (Diocees) Utrecht viel onder Aartsbisdom Keulen; Keulen in 1114 stadsrechten |
19 jun 1259 | | Sint Olofsdag: Bisschop van Utrecht, Hendrik van Vianden, verleent stadsrechten; Amersfoort vanaf die dag een stad |
1265 | | Oudste oorkonde waarin gesproken van stadszegel (zonder aanhangend zegel); exemplaar van 1333 met zegel |
22 feb 1282 | | De maalschap Wede en Emmeklaar wordt voor het eerst in een oorkonde genoemd |
29 nov 1300 | | Bunschoten en Eembrugge beloven bij verdrag Amersfoort niet aan te vallen |
1317 | | Omgeving Appelmarkt, Groenmarkt en Papenhofstede aan pastoorsgoederen toegevoegd |
1333 | | Oudste oorkonde, met aanhangend zegel, waarin gesproken van stadszegel; exemplaar van 1265, zonder zegel |
1333 | | Elias van Woudenberg verkoopt Hoevelaken aan de Graaf van Gelre |
1342 | 1364 | Bewind landsheer/Bisschop Jan van Arkel gekenmerkt door rust in Nedersticht |
1378 | | Hollandse gulden van Graaf Willem V in omloop |
1380 | | Het stadsbestuur voert de steenboete in |
1396 | | Een charter/akte met op de achterzijde de vermelding van de locatie van een stadhuis |
1410 | | Baarn sluit verdrag van onderlinge hulp |
1428 | 1517 | Heerschappij van de Bourgondiërs |
1434 | | Plompetoren ingericht als gevangenis, daarom ook Dieventoren genoemd |
1443 | | Baarn helpt met voltooiing bouw van de tweede muur, lengte 70 m; daardoor recht op toegang tot stad bij nood |
1455 | 1456 | Opvolgingsstrijd Bisschoppen, Amersfoort koos voor David van Bourgondië en niet voor Gijsbert van Brederode |
1481 | | Inwoners Baarn vinden toevlucht in Amersfoort na kerstbrand in Baarn |
1488 | | Uitvaardiging van de Ordonnantie op de Admiraliteit door Maximiliaan van Habsburg/Oostenrijk |
1506 | 1555 | Regeerperiode van Karel V (1500-1558) |
1517 | | Het Sticht erkent Karel V als landsheer |
1521 | | Karel V voert de Karolus-gulden in |
1523 | | Karel V verleent een bierprivilege aan de stad Amersfoort |
1528 | | Karel V verstevigt centraal gezag en dwingt Bisschop Hendrik II van Beieren tot alleen geestelijke zaken |
1528 | | Margaretha van Oostenrijk landvoogdes |
1536 | | Stadhuisactiviteiten geconcentreerd op de Hof (betreft nieuwbouw van de zetel van de schepenbank, het gerecht) |
1539 | | Landvoogdes Maria van Hongarije bezoekt Amersfoort |
1544 | | Karel V ontneemt de stad een aantal voorrechten i.v.m. gemak waarmee Maarten van Rossum binnen viel |
1549 | | Filips (later II) bezoekt, als kroonprins, Amersfoort; Filips volgt in 1555 Karel V op |
1554 | | Einde van de gevangenis onder het stadhuis; de Dieventoren wordt de enige gevangenis van de stad |
1559 | | Met de bul "Super Universas" voorzag paus Paulus IV in een nieuwe bisschoppelijke indeling van de Nederlanden |
1579 | | Unie van Utrecht, een verbond van de voornaamste noordelijke gewesten in de strijd tegen Filips II |
1579 | | Reformatie in Amersfoort (Alteratie/wetsverzetting) |
1581 | | "Plakkaat van Verlatinge", afzwering van Filips II door de Staten Generaal der opstandige Nederlandse gewesten |
1582 | | Gregoriaanse tijdrekening wordt ingevoerd; voor die tijd gold (in "Europa") de Juliaanse tijdrekening |
1614 | | De Heren Staten van Utrecht resideren enige tijd in de Statenkamer in de Herenstraat |
4 jun 1616 | | De Staten van Utrecht stichten het heemraadschap de Rivier de Eem |
1629 | | Amersfoort door keizerlijke troepen belegerd en ingenomen door Graaf Montecuccoli; stad weer enkele dagen rooms |
1640 | | Prins Frederik Hendrik krijgt onderdak in de Doelen (ook reeds in 1630 onderdak aldaar gehad) |
1648 | | Vrede van Münster, einde aan De Opstand / Tachtigjarige Oorlog (1568-1648) |
1657 | | Stadsbestuur besluit dat alle aanwonende eigenaren hun houten werven langs stadsgrachten in steen uitvoeren |
1658 | | Burgemeester van Amersfoort fungeert als deken van het Kapittel van Sint Joriskerk (tot heden) |
1672 | 1673 | Franse bezetting; tijdelijk weer RK-eredienst in Sint Joriskerk. |
1674 | 1675 | Twee jaar een Pensionaris, Ploos van Amstel, in stadsbestuur |
1685 | | Opheffing Edict van Nantes (1598) door Lodewijk XIV, half miljoen Hugenoten verlaten Frankrijk |
1703 | | Onrust onder de burgerij (Plooierijen) |
1770 | | Stenen galg op de Galgenberg wordt door houten vervangen |
1785 | | Staatse militairen rukken de stad binnen om te voorkomen dat de burgers te zeer hun privileges zouden verdedigen |
1786 | 1787 | Amersfoort tijdelijk zetel Prinsgezinde deel Utrechtse Statenvergadering |
1787 | | Benjamin Cohen stelt zijn huis met de paarse ruitjes ter beschikking van stadhouder Willem V |
1795 | | Patriottische omwenteling, stadsbestuur heet enige tijd Municipaliteit |
1795 | 1813 | De Franse tijd: Bataafse Republiek 1795-1806, Koninkrijk Holland 1806-1810; Franse bezetting 1806-1813 |
28 dec 1797 | | Commissie uit Departementaal Bestuur 's Lands Utrecht pleegt `staatsgreep` in Amersfoort |
1798 | | Alle kerken voor de wet gelijk gesteld, scheiding Kerk en Staat |
1798 | | Grondwet/Staatsregeling van de Bataafse Republiek |
1798 | | Adellijke titels en voorrechten worden afgeschaft; adellijke titels in 1813 weer ingevoerd |
1806 | 1810 | Koninkrijk Holland ("vazalstaat" van Frankrijk), onder Lodewijk Napoleon, tot zijn aftreden in 1810 |
1809 | | Houten galg op de Galgenberg verwijderd |
1810 | 1813 | Nederland ingelijfd bij Keizerrijk Frankrijk (bij decreet van Rambouillet, 9/7/1810) |
1811 | | Tijdens Franse bezetting (1806-1813) verbod afgekondigd tot begraven in kerken, in 1813 verbod ingetrokken |
1811 | | Installatie van Rechtbank van eerste Aanleg in Amersfoort |
1811 | | Prostitutie alleen in bordelen toegestaan op grond van het Franse wetboek van strafrecht |
18 aug 1811 | | Decreet van naamsaanneming |
29 okt 1811 | | Bezoek van Keizer Napoleon I met zijn echtgenote aan Amersfoort |
1813 | 1840 | Regeerperiode Koning Willem I |
1814 | | Grondwet van de Vereenigde Nederlanden |
1814 | | Nederlands Israëlitisch Kerkgenootschap (NIK) tot stand gekomen |
1815 | | Grondwet voor het Koningrijk der Nederlanden 1815 |
1816 | | Koning Willem I stelt Algemeen Reglement voor de Nederlandse Hervormde Kerk op |
1816 | | Invoering metriek stelsel (in Frankrijk in 1801); bij Muntwet wordt de gulden verdeeld in 100 centen |
1816 | 1826 | Werkhuis/werkinstituut tot wering van bedelarij in de Doelen gevestigd |
11 sep 1816 | | Besluit Hoge Raad van Adel over de beschrijving van het stadswapen van Amersfoort |
1818 | | Opheffing van de gilden bij Koninklijk Besluit, bezittingen vervielen aan de stadsbesturen |
1818 | | Westsingel nr. 43 wordt als stadhuis in gebruik genomen |
1821 | | Arts Dr. Isaac Michael Weyl (1778-1855) eerste joodse (gekozen) lid van gemeenteraad van Amersfoort en in Nederland |
1823 | 1824 | Sloop oude Stadhuis aan de Hof |
1826 | | De Doelen weer een kazerne |
1829 | | Gemeenten worden verplicht tot aanleg van begraafplaatsen buiten de stadskern |
1830 | 1839 | Belgische Revolutie; België bij verdrag van Londen (1839) van de Nederlanden afgescheiden |
1834 | | Afscheiding, het ontstaan van de Gereformeerde kerken als afscheiding van de Nederlands-hervormde kerk |
1835 | | Utrechtsepoort afgebroken, vervangen door tolhek |
7 jun 1837 | | Koning Willem I bezoekt Amersfoort |
1840 | 1849 | Regeerperiode Koning Willem II |
1842 | | Oprichting Kamer van Koophandel in Amersfoort |
1844 | | Sloopverbod van poorten en wallen door Koning Willem II, en daarmee van de Koppelpoort |
1848 | | Grondwet voor het Koningrijk der Nederlanden 1848 |
1849 | 1890 | Regeerperiode Koning Willem III |
1851 | | Gemeentewet (art. 237): geen belemmering door- en uitvoer goederen door lokale belastingen |
1853 | | Herstel RK-hiërarchie (één Aartsbisdom, vier Bisdommen) door Pius IX; de grondwet van 1848 maakte dat mogelijk |
1853 | | Gewijzigde Bisdomindeling in Nederland |
1856 | | Ontbinding door Koning Willem III van het sloopverbod (van Koning Willem II) van poorten en wallen uit 1844 |
1857 | | Eerste kiesverenigingen in Amersfoortse Courant genoemd: "De Eendracht" en "'t Wapen van Amersfoort" |
8 sep 1857 | | Gemeente Duist (bestaande uit Duist, De Haar en Zevenhuizen) gaat op in de gemeente Hoogland |
1861 | | Wegens gebrek aan onderhoud, voorstel tot sloop Koppelpoort in gemeenteraad |
1867 | | Limburg wordt elfde provincie van Nederland, na ontbinding van de Duitse Bond (1815-1866) |
1870 | 1945 | Industrialisatie en schaalvergroting in Nederland |
1873 | | Oprichting kiesvereniging "Vooruitgang"; door Amersfoortsche Courant "liberaal" genoemd |
1879 | | Als eerste politieke partij wordt de Anti-Revolutionaire Partij (ARP) opgericht in Nederland |
1882 | | Sociaal Democratische Bond opgericht in Nederland |
1886 | | Doleantie, afscheiding o.l.v. Abraham Kuyper |
1890 | 1948 | Regeerperiode Koningin Wilhelmina (1890-1898: Koningin Emma regentes) |
1894 | | Pieter Jelles Troelstra bezoekt de stad; 18/8 sociaal democratische kiesvereniging opgericht |
1894 | | Oprichting van de Algemene Nederlandse Diamantbewerkersbond, de eerste "moderne" vakbond in Nederland |
13 jun 1896 | | De eerste woning wordt aanbesteed in het Christaanspark/Kalfsveld bestemd voor de griffier |
1899 | | Ontwerp van nieuw politiebureau aan de Utrechtsestraat; gesloopt in 1959 |
1908 | | Landelijke invoering bij wet van de middelbare zomertijd van Amsterdam |
1912 | | Oprichting door het gemeentebestuur van een "Reclamecommissie" |
1916 | | Grenswijziging met de gemeente Leusden, zuidhelling van de Berg komt aan Amersfoort |
1917 | | Grondwet voor het Koningrijk der Nederlanden 1917 |
19 jul 1921 | | Elizabeth Middelburg geïnstalleerd als eerste vrouwelijk gemeenteraadslid |
1930 | | Een tiental betonnen `grenspalen` geplaatst aan de westzijde van de Hamseweg, met wapen provincie Utrecht |
1940 | | Grondgebied van Isselt (een vroeger gerecht) door Soest afgestaan aan Amersfoort |
1940 | | Deel van het grondgebied van de gemeente Hoogland bij Amersfoort gevoegd |
1941 | 1944 | Na verplichte aanmelding waren 769 joden geregistreerd, waaronder enkele tientallen uit Duitsland gevluchte joden |
1 mrt 1941 | | Vier joodse Amersfoortse gemeenteambtenaren op bevel van de Duitsers ontslagen |
14 mrt 1941 | | Gebruik van gemeentewapen Hoogland verleend (besluit nr. 5 van de SG van het Departement van Algemene Zaken) |
18 aug 1942 | | Burgemeester Harloff neemt het nieuwe politiebureau aan Plantsoen West/Torenstraat officieel in gebruik |
1945 | | 34 Amersfoortse joden hebben nazikampen overleefd |
1945 | | Van de bijna 700 Amersfoortse joden (met drie of meer joodse grootouders) zijn 337 in de nazikampen omgekomen |
5 mei 1945 | 1990 | Wederopbouw van de Nederlands samenleving na de Tweede Wereldoorlog |
4 sep 1948 | 30 mrt 1980 | Regeerperiode Koningin Juliana |
30 mrt 1954 | | BenW besluit tot het instellen van een "Raad van Stadssanering" |
1956 | | Herindeling van de Bisdommen in Nederland |
1959 | | Amersfoort viert 700 jaar stadsrechten |
31 dec 1973 | | "annexatie" van de gemeente Hoogland; als gemeente opgeheven per 1/1/1974 |
1974 | | Nieuw stadhuis in gebruik genomen; architect Antoon van Kranendonk |
1977 | | Nieuw politiebureau aan de Van Asch van Wijckstraat in gebruik genomen |
30 apr 1980 | 30 apr 2013 | Regeerperiode Koningin Beatrix |
1983 | | De Nederlandse Grondwet 1983 |
1 jan 1997 | | Waterschap Vallei en Eem opgericht |
2002 | | Grondwet voor het Koninkrijk der Nederlanden 2002 |
30 apr 2013 | | Willem Alexander gekroond tot Koning |
2020 | | Amersfoort viert en herdenkt 75 jaar Vrijheid |
4 jan 2024 | | Rapport over de ontrechting en rechtsherstel Joods onroerend goed en Joodse inwoners |