De Klockman aangebracht in de Sint Joriskerk
tot 800 800-900 900-1000 1000-1100 1100-1200 1200-1300 1300-1400 1400-1500 1500-1600 1600-1700 1700-1800 1800-1900 1900-2000 vanaf 2000
1724 tot 1725
Onderwerp(en)
Bron(nen)
- De Sint-Joriskerk te Amersfoort. Van hofkapel tot kapittelkerk., Drs. K. Emmens (blz. 182)
- Historische encyclopedie van Amersfoort, Dr. J.A. Brongers (blz. 164)
- De Sint Joriskerk van twaalfhonderd tot heden, H.E. Dekhuyzen (blz. 35, 36)
- Geveltekens Amersfoort, C. van den Braber (blz. 83)
- De St.-Joriskerk in Amersfoort. Een middeleeuwse kerk voor stad en kapittel., Drs. K. Emmens (blz. 214 en 215)
- De Kroniek, Tijdschrift Historisch Amersfoort. Vanaf jrg. nr. 1, juli 1999, Div. auteurs (jrg. 26, nr.3 september 2024, blz. 20 en 21)
Gebeurtenis
Zowel bij Emmens als bij Dekhuyzen wordt de tekst onder de Klockman, op de genoemde bladzijden, verkeerd geciteerd (het eerste woord uit de laatste regel moet zijn Beluyter i.p.v. Beluyster). Voor foto's (en juiste tekst) kies als zoekterm klockman onder hyperlink "Beeldbank"; of m.n. fotonr. 60759.
De "Klockman" is gekoppeld aan het uurwerk van de toren zodat beide tegelijk slaan. Dit beeldje was aangebracht om de predikanten eraan te herinneren dat hun preken niet langer dan twee uur mochten duren. Overtreding werd beboet met f. 3,- ten laste van de predikant en ten bate van de diaconie (bron: Dekhuyzen, 36).
De Klockman is evenals de dakruiter op de Boterbeurs (op de Hof), met daarin Sint Joris die de draak bestrijdt, vergezeld van een melodie uit het speelwerk, een jacquemart. Deze Sint Joris jacquemart is als geschenk van Stadsherstel aangebracht in 1992 (bron: Van den Braber).
Klockman soms ook geschreven als clockman of klokman.
Boven de Klockman is een zgn. grisaille, een schildering in grijstinten, aangebracht (in 1682 of 1687). De afbeelding is Sint Joris te paard, die met een lans de keel van de draak doorsteekt. Het opschrift boven de schildering luidt:
1687
ADY 25 JUNII
GAB GR W:HB
16 BVS 82
PINXIT
De verklaring van deze tekst is vooralsnog onduidelijk (volgens Karel Emmens, blz. 215). In KRONIEK jrg. 26, nr.3 september 2024, blz. 20 en 21, komt Wim Sweers tot een verklaring van de tekst. Hij ziet daarin de bevestiging van zijn hypothese dat de tekst wel eens de uitleg bij het tafereel zou kunnen zijn. Er staat dan ook volgens hem: `Ridder Joris tegen het huiveringwekkende monster`.
Link(s):
