Stadhuisactiviteiten geconcentreerd op de Hof (betreft nieuwbouw van de zetel van de schepenbank, het gerecht)

tot 800 800-900 900-1000 1000-1100 1100-1200 1200-1300 1300-1400 1400-1500 1500-1600 1600-1700 1700-1800 1800-1900 1900-2000 vanaf 2000

1536

Onderwerp(en)

• Stadhuis/gemeentehuis
• Gezag/macht/overheid

Bron(nen)

• Historische encyclopedie van Amersfoort, Dr. J.A. Brongers (blz. 268 en 269)
• Het oude stadhuiscomplex aan de Hof te Amersfoort. Artikel in: Flehite, jrg. 25, nr. 3/4 juli 1996, blzn. 35-40, W.J. van Hoorn (blz. 36, 37 e.v.)
• Stadhuizen van Amersfoort. De bouwgeschiedenis., M. Cramer, S. Hovens, T. Reichgelt, F. Snieder, Drs. B.G.J. Elias (blz. 21)

Gebeurtenis

Van Hoorn stelt dat het stadhuis reeds in 1396 en mogelijk zelfs vanaf de stadsrechtverlening in 1259, op de Hof heeft gestaan (Van Hoorn, blz. 36). Hij onderbouwt zijn oordeel op basis van de protocollen vanaf 1478, zijnde inschrijvingen met de overdrachten van onroerende goederen. In dit geval van huizen in de wijk Krommestraat, gelegen 'achter het stadhuis'. Deze wijk omvatte vroeger behalve de Krommestraat, ook Havik, de Hof, de Vijver, Zevenhuizen en de huizen aan de oostzijde van de Langestraat, waarvan de percelen doorliepen tot aan de Hof. Tot de conclusie over de datering van het stadhuis op de Hof vanaf 1259, komt Van Hoorn mede op basis van het archeologisch onderzoek op de Hof uit 1991 (blz. 37 e.v.). In 1536 zou er volgens hem alleen sprake zijn geweest van nieuwbouw van de schepenbank (het gerecht) naast het reeds bestaande stadhuis.

Zie ook bij 1396 en 1818.

In het boek `Stadhuizen van Amersfoort` wordt concluderend gesteld: `.. dat een stadhuis ter plaatse van de Krommestraat 70 hoogst onaannemelijk is. Een situering aan de overzijde van deze straat is op z'n minst zeer twijfelachtig. Daar staat weinig tegenover. Zekerheid van het stadhuis op de Hof is er pas in de vijftiende eeuw. Het is dan gevestigd in een gebouw dat mogelijk al rond 1300, mogelijk iets later, is neergezet en ook toen al een bijzondere functie moet hebben gehad. De oudste geschiedenis van het Amersfoortse stadhuis blijft dus nog omgeven door de nodige nevelen.`

Onder de hyperlink 'Stadhuiscomplex' is het schilderij 'De Hof te Amersfoort' van schilder Joost Cornelisz. Droochsloot (Utrecht na 1585 -?Utrecht 1666) opgenomen (de foto van het schilderij is van kunsthandel Johnny van Haeften, Londen). Het schilderij is één van de diverse versies, die deze schilder van het centrale plein in Amersfoort, omstreeks 1630 heeft gemaakt. Midden op het schilderij staat het oude stadhuis, een fors gebouw met kantelen, een gaanderij en een dubbele trapopgang. Naast dit kasteelachtige pand staat een laat-gotisch bouwwerk, met windvaantjes op de vijf pinakels. Dit gebouw is de in 1536 nieuw gebouwde schepenbank (gerecht). Het stond toen bekend onder de naam 'Nieuw Schonevelt'. Van Hoorn veronderstelt (blz. 38) dat op de plaats van het huis met de trapgevel, rechts van de schepenbank, het huis heeft staan, dat genoemd is achterop een charter/akte uit 1396 (zie aldaar). Het geheel van deze drie gebouwen werd als stadhuiscomplex geduid (Van Hoorn, blz. 35 e.v.).

Voor foto's kies als zoekterm Hof onder hyperlink "Beeldbank".

Link(s):

• Stadhuizen
• Beeldbank (Archief Eemland)
• WJ van Hoorn (1922-2009); zie in Memoriam Jaarboek Flehite 2010, pp 6-7

Stadhuiscomplex ca. 1630.