Explosie op de Leusderheide te Soesterberg
tot 800 800-900 900-1000 1000-1100 1100-1200 1200-1300 1300-1400 1400-1500 1500-1600 1600-1700 1700-1800 1800-1900 1900-2000 vanaf 2000
18-4-1941
Onderwerp(en)
Gebeurtenis
Het betrof ongeveer 40 procent van de 830.000 kg opgeslagen munitie en mijnen van het Duitse leger; de Stichtse Margarinefabriek raakte afgebrand.
Er zijn toen 127 explosies geregistreerd (door KNMI vastgelegd). Bewoners van Amersfoort stonden op de uitkijk op het Belgenmonument. Vele brandweerkorpsen, o.a. uit Amersfoort rukten uit om te blussen, zelfs vanuit Den Haag. De Duitsers werkten deze hulp tegen, er was te weinig water en de blusapparatuur van de verschillende korpsen paste niet op elkaar. Enkele doden vielen te betreuren, veel schade aan huizen. Onder andere brandde de "Stichtse Margarinefabriek" (zie hierna) geheel af. De munitie (bommen en zeemijnen) lag deels in bunkers en deels, gestapeld, bovengronds. De oorzaak is tot op heden niet bekend; verzetsdaad of sabotage door de geallieerden, door middel van zgn. brandplaatjes (zie hyperlink "Grebbeberg"), dat waren vochtig gehouden fosforplaatjes, die werden gedropt boven de heide of, zeer waarschijnlijk lag de oorzaak toch bij de Duitse troepen zelf. Bron: W. Vivié (ex brandweerman te Amersfoort, bij een lezing voor de Oudheidkundige Vereniging Flehite, gehouden op 28/11/2006 in museum Flehite)
De "Stichtse Margarinefabriek" was gevestigd aan de Amersfoortschestraat nr. 76 te Soesterberg. Eigenaar was de Hr. de Vries. De familie de Vries is tijdens de oorlog afgevoerd naar Duitsland (omdat zij joden waren). De directeur van de fabriek was de Hr. Holthuis en productieleider Hr. De Goede. De fabriek brandde op 18 april 1941 volledig af door de munitie-explosie op de Leusderhei. De Hr. Holthuis kon een fabriekspand in Den Dolder overnemen van "Unilever". Daar kon jaren later de productie weer worden gestart. Op 6 juni 1951 is een fusie aangegaan met de heer A. de Rooy van de "REMIA" fabriek uit Amersfoort op 40/60 basis. "REMIA" had dus een meerderheidbelang. Zo is "REMIA" ("De Rooy's Electrische Melangeer Inrichting Amersfoort") in Den Dolder gekomen.
Bron: Historische Vereniging Den Dolder; de heer Harm Sok (per e-mail in 2006), die citeert uit: "Soesterberg en omgeving in de oorlogstijd", geschreven door Dik Top, uitgegeven in 1995 door Repro-Holland B.V. Alphen aan de Rijn.
Voor foto's kies de fotonummers E1941.0418.002 t/m 4 onder menu Links/Historie Amersfoort/Soest en vervolgens Gemeentearchief/fotoverzameling.
